اخرین ویرایش در 18 مرداد, 1404 توسط سردبیر
در پی ممنوعیت ۲۵ عنوان کتاب از سوی دولت هند به اتهام «تحریک به جداییطلبی»، نیروهای پلیس در منطقه کشمیر تحت کنترل هند، به چندین کتابفروشی یورش بردند. این اقدام با واکنشهای گستردهای از سوی فعالان مدنی، نویسندگان و گروههای حقوق بشری مواجه شده است.
بر اساس گزارشها، نویسندگان این آثار از جمله آرونداتی روی، نویسنده برجسته و برنده جایزه بوکر، به همراه شماری از دانشگاهیان، متهم شدهاند که با محتوای کتابهای خود جوانان را علیه دولت هند تحریک کردهاند. دولت هند این آثار را تهدیدی برای وحدت ملی و امنیت منطقه دانسته و دستور جمعآوری آنها را صادر کرده است.
این عملیات پلیسی در ادامه روندی است که پیشتر نیز در ماه فوریه انجام شده بود؛ در آن زمان نیز مأموران امنیتی به خانهها و فروشگاههای منطقهای با اکثریت مسلمان در کشمیر مراجعه کرده و کتابهایی با مضامین اسلامی و تاریخی را ضبط کردند. منطقه کشمیر از زمان استقلال هند و پاکستان در سال ۱۹۴۷ همواره محل مناقشه و تنشهای سیاسی بوده است.
پلیس هند در بیانیهای رسمی اعلام کرده که هدف این عملیات، مقابله با انتشار مطالبی بوده که «ایدئولوژیهای جداییطلبانه یا تمجید از تروریسم» را ترویج میکردهاند. همچنین از شهروندان خواسته شده تا برای حفظ آرامش و انسجام ملی با نیروهای امنیتی همکاری کنند.
با این حال، میر واعظ عمر فاروق، یکی از رهبران برجسته جریان جداییطلب در کشمیر، این ممنوعیت را محکوم کرده و آن را نشانهای از ضعف و نگرانی دولت هند دانسته است. او در واکنش به این اقدام در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ممنوع کردن آثار پژوهشگران و مورخان برجسته، نمیتواند واقعیتهای تاریخی را از حافظه جمعی پاک کند.»
این ممنوعیت همزمان با ششمین سالگرد اعمال حکومت مستقیم هند بر کشمیر صادر شده است. پس از لغو وضعیت ویژه کشمیر در سال ۲۰۱۹، نخستین انتخابات محلی در سال گذشته برگزار شد، اما نتیجه آن تشکیل دولتی با اختیارات محدود بود که همچنان تحت نظارت نماینده منصوب دولت مرکزی فعالیت میکند.

فعالان حقوق بشر و نهادهای بینالمللی، اقدامات اخیر دولت هند را مصداق سرکوب آزادی بیان و تلاش برای خاموش کردن صدای مخالفان در کشمیر میدانند. آنها هشدار دادهاند که چنین سیاستهایی نهتنها به حل بحران کمک نمیکند، بلکه میتواند به تشدید تنشها و بیاعتمادی عمومی منجر شود.
این تحولات نشان میدهد که فضای فرهنگی و سیاسی در کشمیر همچنان تحت فشار شدید قرار دارد و آزادی اندیشه و بیان با چالشهای جدی مواجه است.

من مرتضی تبسمی هستم و بیش از 26 سال هست که در دنیای خبر فعال هستم.