پژوهشگران اروپایی موفق به توسعه سیستمی مبتنی بر هوش مصنوعی شده‌اند که می‌تواند افت شدید قند خون یا هیپوگلیسمی را تنها با بررسی رفتار رانندگی و حرکات سر و چشم راننده تشخیص دهد. این فناوری نوین می‌تواند به رانندگان مبتلا به دیابت هشدارهای زودهنگام ارائه دهد و از بروز حوادث خطرناک در جاده جلوگیری کند.
هوش مصنوعی در خدمت ایمنی رانندگان دیابتی
هیپوگلیسمی یکی از خطرناک‌ترین عوارض دیابت است که با کاهش شدید قند خون همراه بوده و می‌تواند منجر به گیجی، اختلال در هماهنگی، غش یا تشنج شود. این علائم در هنگام رانندگی، که نیازمند تمرکز و واکنش سریع است، می‌تواند بسیار خطرناک باشد.
در گذشته، تشخیص این وضعیت نیازمند روش‌های تهاجمی، پرهزینه و زمان‌بر بود. اما تیمی از پژوهشگران دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ (LMU) با همکاری بیمارستان دانشگاه برن، موسسه فناوری فدرال سوئیس (ETH زوریخ) و دانشگاه سنت گالن، موفق شدند راهکاری غیرتهاجمی و دقیق برای تشخیص هیپوگلیسمی در زمان واقعی ارائه دهند.
آزمایش میدانی با رانندگان دیابتی
در این پژوهش، ۳۰ فرد مبتلا به دیابت در دو شرایط مختلف—با قند خون طبیعی و در حالت هیپوگلیسمی—با خودرو واقعی رانندگی کردند. تیم پزشکی آموزش‌دیده در طول آزمایش همراه رانندگان بود تا ایمنی آن‌ها را تضمین کند.
پژوهشگران داده‌هایی از عملکرد رانندگی، موقعیت سر، حرکات چشم و سرعت نگاه را جمع‌آوری کردند. سپس با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشینی، مدلی طراحی شد که قادر بود الگوهای رفتاری مرتبط با افت قند خون را شناسایی کند.
دقت بالا حتی با داده‌های محدود
مدل هوش مصنوعی توانست تنها با تحلیل سبک رانندگی و حرکات چشم و سر، به‌طور قابل اعتماد تشخیص دهد که آیا راننده دچار هیپوگلیسمی است یا خیر. حتی در شرایطی که فقط داده‌های مربوط به نگاه و سر در دسترس بود، عملکرد سیستم همچنان دقیق باقی ماند—ویژگی‌ای که در خودروهای خودران آینده بسیار کاربردی خواهد بود.
کاربردهای گسترده در ایمنی جاده‌ای
سیمون شالموزر، دانشجوی دکتری و یکی از اعضای تیم تحقیقاتی، این فناوری را به‌عنوان یک سیستم هشدار اولیه توصیف کرد که می‌تواند پیش از بروز علائم خطرناک، راننده را مطلع کند.
استفان فوئریگل، پژوهشگر ارشد پروژه، نیز تأکید کرد که این دستاورد نه‌تنها برای سلامت افراد دیابتی، بلکه برای ارتقاء ایمنی عمومی جاده‌ها اهمیت دارد. با جلوگیری از تصادفات ناشی از مشکلات پزشکی ناگهانی، هوش مصنوعی می‌تواند نقش مهمی در کاهش خطرات رانندگی ایفا کند.
آینده‌ای بدون نیاز به آزمایش‌های تهاجمی
بر اساس گزارش سایت ساینس، این فناوری می‌تواند جایگزین روش‌های سنتی مانند آزمایش خون یا دستگاه‌های پوشیدنی شود. در آینده، خودروها ممکن است به‌طور مستقل علائم افت قند خون را تشخیص داده و به راننده هشدار دهند تا از ادامه رانندگی خودداری کند—اقدامی که می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد.
نتایج این پژوهش در نشریه تخصصی NEJM AI منتشر شده است.
