باستان‌شناسان در مصر از کشف یک مقبره با قدمت تقریبی ۴۵۰۰ سال خبر داده‌اند که متعلق به شاهزاده‌ای از دودمان پنجم فراعنه مصر باستان است. این یافته که در منطقه سقاره به دست آمده، از سوی متخصصان به عنوان کشفی «نادر» و «هیجان‌انگیز» توصیف شده است.
هیئتی از باستان‌شناسان مصری، در جریان کاوش‌های خود، مقبره شاهزاده‌ای به نام «واسر-ایف-رع»، پسر «اوسرکاف»، نخستین فرمانروای دودمان پنجم مصر، را شناسایی کردند. اهمیت این کشف زمانی دوچندان می‌شود که بدانیم این مقبره در کنار آثار باستانی ارزشمند دیگری از دوره‌های مختلف مصر باستان، از جمله «پادشاهی کهن» تا «دوره متأخر»، کشف شده است.
بر اساس تخمین‌های تاریخی، فرعون «اوسرکاف» حدود هفت سال، بین سال‌های ۲۴۹۴ تا ۲۴۸۷ پیش از میلاد، بر مصر حکومت کرده است. از این رو، قدمت مقبره پسر او به حدود ۴۵۰۰ سال می‌رسد و به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مقبره‌های کشف‌شده در سال‌های اخیر در مصر محسوب می‌شود.
«شریف فتحی»، وزیر گردشگری و آثار باستانی مصر، با انتشار بیانیه‌ای، این کشف منحصربه‌فرد را که به طور کامل توسط باستان‌شناسان مصری انجام شده، ستود. او این رویداد را «نقطه عطفی در کشف لایه‌های جدیدی از تاریخ غنی و باستانی مصر» خواند و از نقش و اعتبار متخصصان مصری در این دستاورد ابراز خرسندی کرد.
یکی از برجسته‌ترین یافته‌های این کاوش، درِ ورودی مقبره شاهزاده «واسر-ایف-رع» است. این درِ کاذب بزرگ و سنگین از جنس گرانیت صورتی، نخستین نمونه از نوع خود است که در مصر کشف می‌شود. این در با ارتفاع حدود ۴.۵ متر و عرض ۱.۱۵ متر، دارای کتیبه‌های هیروگلیفی است که فهرستی از عناوین سلطنتی متعدد شاهزاده را در بر می‌گیرد؛ عناوینی همچون «شاهزاده موروثی»، «حاکم بوتو و نخبت»، «کاتب سلطنتی»، «وزیر»، «قاضی» و «کشیش دعاخوان». این نشان می‌دهد که شاهزاده، علی‌رغم عدم رسیدن به مقام فرعونی، شخصیتی برجسته در دوره خود بوده است.
دودمان پنجم مصر به دلیل ثبات و رونق اقتصادی در دوران حکمرانی خود، که از پایتخت آن زمان، ممفیس، اداره می‌شد، یکی از موفق‌ترین سلسله‌های حکومتی در مصر باستان به شمار می‌رود. بنیان‌گذار این دودمان، پادشاه «اوسرکاف» بود و این سلسله از سال ۲۴۹۴ تا ۲۳۴۵ پیش از میلاد به طول انجامید و شامل ۹ فرعون بود.
علاوه بر مقبره شاهزاده، هیئت باستان‌شناسی مجموعه‌ای قابل توجه از مجسمه‌ها را نیز کشف کرده‌اند که پادشاه افسانه‌ای «جوزر»، همسر و ده دختر او را به تصویر می‌کشد. بررسی‌های اولیه حاکی از آن است که این مجسمه‌ها در ابتدا در اتاقی نزدیک به هرم پلکانی جوزر قرار داشته‌اند و سپس در دوره متأخر مصر باستان، به دلایلی نامشخص، به مقبره شاهزاده «واسر-ایف-رع» منتقل شده‌اند.
«زاهی حواس»، باستان‌شناس و مصرشناس برجسته، کشف این گروه از مجسمه‌های خانوادگی پادشاه جوزر را «نخستین بار» و «یک کشف نادر و مهم» توصیف کرد.
از دیگر یافته‌های ارزشمند در این فصل از کاوش‌ها در سقاره، می‌توان به یک میز پیشکش از جنس گرانیت قرمز با قطر حدود ۹۲ سانتی‌متر اشاره کرد که بر روی آن فهرستی طولانی از هدایای آیینی حکاکی شده است. همچنین، مجسمه‌ای از جنس گرانیت سیاه به ارتفاع تقریبی ۴۱.۱۷ متر از یک مرد کشف شد که نام و عناوین او بر روی آن ثبت شده است. محققان بر این باورند که این مجسمه متعلق به دودمان بیست و ششم مصر است و نشان می‌دهد که مقبره باستانی شاهزاده در دوره‌های بعدی نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
باستان‌شناسان مصری همچنین یک ورودی ثانویه از جنس گرانیت در سمت شرقی این مقبره پیدا کردند. بر روی این ورودی، حکاکی‌هایی درباره هویت مالک مقبره و یک کارتوش (نوشتار هیروگلیفی در یک قاب بیضی‌شکل) مربوط به فرعون «نفریرکارع کاکای»، سومین فرعون دودمان پنجم، به چشم می‌خورد. در داخل مقبره، گروهی شامل ۱۳ مجسمه از جنس گرانیت صورتی کشف شد که به گفته باستان‌شناسان، نخستین نمونه از این نوع در سقاره محسوب می‌شوند. این مجسمه‌ها بر روی صندلی‌هایی با پشتی بلند قرار گرفته بودند و در میان آن‌ها، سرهایی از مجسمه‌ها یافت شده است که احتمالاً نمایانگر همسران مالک مقبره هستند. دو مجسمه بدون سر و یک مجسمه گرانیت سیاه به طول ۱.۳۵ متر نیز از دیگر یافته‌های این بخش هستند.
کاوش‌ها در این محوطه که به اعتقاد باستان‌شناسان یکی از متمایزترین مقبره‌های کشف‌شده در منطقه سقاره است، همچنان ادامه دارد. منطقه سقاره نقش حیاتی در تحولات دودمانی و فرهنگی مصر باستان ایفا کرده است.
سقاره، واقع در حدود ۳۰ کیلومتری جنوب قاهره امروزی، به عنوان گورستان پایتخت باستانی مصر، ممفیس، عمل می‌کرد و مجموعه‌ای از اهرام و مقبره‌های سلطنتی چشمگیر را در خود جای داده است. این منطقه با وسعت تقریبی ۷ در ۱.۵ کیلومتر، بیش از سه هزار سال به عنوان یک مکان مهم برای تدفین و برگزاری مراسم مذهبی باقی ماند. بیش از ۱۶ پادشاه مصری در سقاره اقدام به ساخت هرم کرده‌اند.
سقاره به عنوان یک میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است که نشان‌دهنده ارزش و اهمیت ویرانه‌ها و آثار باستانی کشف‌شده در طول دو قرن گذشته در این منطقه است.
با احترام ، مجله خبری جوان آنلاین
