اخرین ویرایش در 12 آذر, 1404 توسط سردبیر
مصوبه افزایش و سه نرخی شدن بنزین که هفته گذشته به تصویب هیئت دولت رسید و قرار است از نیمه دوم آذرماه به مرحله اجرایی برسد، از ابتدا با ابهاماتی در افکار عمومی و میان کارشناسان مواجه بود. با پیگیریهای صورت گرفته و اظهارات مسئولان، اکنون جزئیات بیشتری از این طرح و وضعیت سهمیه بنزین برای گروههای خاص از جمله خودروهای نوشماره و خودروهایی که تعویض پلاک میشوند، شفافسازی شده است. این شفافسازی گامی مهم برای اجرای هرچه بهتر این طرح ملی محسوب میشود.
[Image: 
]
جزئیات طرح بنزین سه نرخی: سهمیه و قیمتها برای مصرفکنندگان
کرمت ویسکرمی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، در تشریح این مصوبه اعلام کرد که هیچ تغییری در میزان سهمیه و نرخ بنزین اول و دوم برای خودروهای عمومی ایجاد نخواهد شد. به این ترتیب، سهمیه ۶۰ لیتر بنزین با نرخ ۱۵۰۰ تومان و ۱۰۰ لیتر با نرخ ۳۰۰۰ تومان همچنان پابرجا خواهد بود. هدف اصلی این مصوبه، کنترل و مدیریت مصرف بنزین از طریق تشویق مردم به استفاده از کارت هوشمند سوخت شخصی است.
آمارها نشان میدهد که در حال حاضر، حداقل ۴۰ درصد از عرضه روزانه بنزین با استفاده از کارتهای اضطراری جایگاهها صورت میگیرد. با توجه به میانگین مصرف روزانه ۱۳۳ میلیون لیتر بنزین، این بدان معناست که روزانه ۵۳ میلیون لیتر بنزین با کارت جایگاه و با نرخ ۳۰۰۰ تومان به فروش میرسد. ویسکرمی تاکید کرد که با اجرای این طرح، قیمت سوختی که با کارت جایگاه دریافت میشود، ۵۰۰۰ تومان خواهد بود تا وابستگی به کارتهای اضطراری کاهش یابد و مدیریت سهمیه بنزین به شکل موثرتری انجام شود.
تغییر در سهمیه بنزین خودروهای نوشماره و تعویض پلاک: چه کسانی متاثر میشوند؟
یکی از مهمترین ابهامات مطرح شده، وضعیت سهمیه بنزین برای خودروهای نوشماره و نحوه سوختگیری پس از تعویض پلاک بود. مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی این ابهامات را برطرف کرد:
خودروهای نوشماره: منظور از خودروی نوشماره، صرفاً خودروی صفر کیلومتری است که برای اولین بار از کارخانه خارج شده و پلاک میشود، نه خودروی کارکردهای که پلاک آن تعویض میشود. این دسته از خودروها (شامل خودروهای دولتی، مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، خارجی و نوشماره صفر کیلومتر) مشمول سهمیه ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی نخواهند شد. این خودروها کارت سوخت دریافت میکنند اما ۱۶۰ لیتر سهمیه آنها نیز با نرخ ۵۰۰۰ تومان محاسبه میشود.
خودروهای تعویض پلاک: برخلاف شایعات اولیه، خودروهایی که اقدام به تعویض پلاک میکنند، مشمول بند مربوط به خودروهای نوشماره نیستند. یعنی اگر فردی خودروی کارکردهای خریداری کرده و اقدام به تعویض پلاک کند، سهمیههای ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی بنزین برای وی برقرار خواهد بود و وضعیت سهمیه سوخت او تغییری نخواهد کرد.
این توضیح نگرانی بسیاری از خریداران خودروهای دستدوم را که برای تعویض پلاک اقدام کرده بودند، برطرف میکند.
واکنش مجلس به طرح جدید بنزین: عدالت و شفافیت در کانون توجه
نمایندگان مجلس نیز به موضوع بنزین سه نرخی ورود کرده و نظرات خود را اعلام کردهاند. حاجی دلیگانی، نماینده مجلس، با تاکید بر لزوم شفافیت وزارت نفت، بیان کرد که هیچ اقدامی در زمینه افزایش قیمت بنزین بدون اطلاعرسانی قبلی و بسترسازی مناسب نباید صورت گیرد. وی قاطعانه اعلام کرد که مجلس اجازه نخواهد داد دولت چنین کاری را انجام دهد و بر عدم تغییر سهمیههای ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی تاکید کرد. وی همچنین اشاره کرد که بحث ورود بخش خصوصی برای عرضه بنزین سوپر مطرح است، اما تاثیری بر سهمیههای عمومی نخواهد داشت.
مالک شریعتی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، نیز با تاکید بر لزوم انطباق مصوبات دولت با قوانین موجود، به نکات مهمی در خصوص جنبههای عدالتمحور طرح سه نرخی شدن بنزین اشاره کرد. وی هشدار داد که برخی جزئیات این مصوبه ممکن است با اصول عدالت و قوانین بالادستی مغایرت داشته باشد:
ناعدالتی در توزیع یارانه: احتمال محروم شدن خودروهای نوشماره داخلی (که اغلب با پسانداز خانوارها خریداری میشوند) از سهمیه یارانه، در حالی که خانوادههای دارای چندین خودرو همچنان از این سهمیهها بهرهمند میشوند، میتواند ناعادلانه باشد. این موضوع به ویژه در مورد خودروهای سیانجیسوز و هیبریدی نیز مطرح است.
تاثیر بر بازار خودرو: این کمدقتیها میتواند به روابط صنعتی آسیب رسانده و به جای تشویق به نوسازی خودروها، تقاضا برای خودروهای کارکرده را افزایش دهد که با سیاستهای دولت در زمینه مدرنسازی ناوگان حمل و نقل مغایرت دارد.
مجلس بر اجرای دقیق قوانین تاکید دارد و هیئت مشورتی در مجلس مسئول نظارت بر انطباق مصوبات دولت با قانون اساسی و شرع است تا از هرگونه ناعدالتی جلوگیری شود. اجرای طرح سه نرخی شدن بنزین نیازمند شفافیت کامل و رفع دغدغههای نمایندگان و مردم برای اطمینان از کارآمدی و عادلانه بودن آن است.
مطالب مرتبط
- افقهای روشن در تجارت منطقهای: سهم ۳۲ درصدی ترکیه از صادرات چای ایران
- سامانه سیمین به عنوان پلتفرم اصلی جداسازی یارانه و مدیریت برخط خانوادهها معرفی شد
- کنترل تورم، دولت را از هرگونه تصمیم برای افزایش قیمت بنزین بینیاز میکند
- بازار خودرو ایران یک نفس عقب کشید؛ از نوسان تا بازگشت به ثبات
من مرتضی تبسمی هستم و بیش از 26 سال هست که در دنیای خبر فعال هستم.
